Dla wielu rodziców, których dzieci korzystają z tabletów, laptopów, smartfonów i innych urządzeń, „odłączenie” dziecka od bajki, gry czy innych rozrywek oznacza codzienną walkę. Dlaczego ? Co robić, by uniknąć napadów złości związanych z przechodzeniem dziecka z trybu on-line na off-line?
Trudno się dziwić, że przerwanie zabawy, niezależnie od jej formy, jest dla dzieci trudne. To dlatego często prośba rodziców o wyłączenie urządzenia wywołuje niezadowolenie, które często przeradza się w awanturę. Dlaczego tak się dzieje? Przede wszystkim ma to związek z tym, że dzieci dopiero uczą się samoregulacji emocjonalnej. Ponadto, jak przekonują specjaliści:
Podczas oglądania bajek w mózgu malucha tworzą się fale alfa, które mają działanie rozluźniające. Po wyłączeniu tabletu czy telewizora poziom ten gwałtownie spada, a dziecko zaczyna się czuć źle i reaguje płaczem oraz krzykiem.
Co więcej, po wyłączeniu bajki poziom peptydów opioidowych znacznie spada i dochodzi do aktywowania obszarów odpowiedzialnych za odczuwanie bólu, wtedy więc zaczyna się znany rodzicom „atak” i takie objawy u dziecka jak: płacz, krzyk, histeria. [2]
Jak uniknąć histerii po wyłączeniu bajki czy gry
Jakie są sposoby pozwalające, zminimalizować negatywne emocje, które pojawiają się po zakończeniu oglądania bajki czy gry na tablecie czy konsoli?
1. Przygotuj dziecko
Dzieci, tak jak i dorośli, są poirytowane i sfrustrowane, gdy rodzic nagle zabiera im tablet czy smartfon, znienacka wyłącza bajkę czy prosi o natychmiastowe zakończenie grania. Każdy byłby zdenerwowany, gdyby oglądał świetny film, który ktoś wyłączyłby im bez ostrzeżenia. Idąc tym tokiem myślowym, by uniknąć złości i rozczarowania, trzeba przygotować dzieci i poinformować je, kiedy skończy się ich czas z ekranem.
Powiedzenie „możesz obejrzeć dwa odcinki tego programu” czy „wyłącz tablet, kiedy gra się skończy” pozwala dziecku zorientować się, ile czasu będzie mogło spędzić z urządzeniem, a i da mu szansę dokończyć czynność, która sprawia mu przyjemność i daje radość.
Dobrą praktyką jest także poinformowanie dziecka, jakie działania podejmowane będą potem. Na przykład „kiedy skończysz grę, wyjdziemy na spacer” lub „po obejrzeniu programu zrobimy obiad”.
- Umawiamy się z dzieckiem na konkretną liczbę oglądanych bajek lub na czas oglądania (np. pokazując wspólnie na paluszkach, ile bajek dziecko będzie oglądało, a następnie po każdej bajce dajemy znać, ile ich zostało do końca, ewentualnie posiłkując się klepsydrą, zegarkiem lub alarmem w telefonie). Koniecznie uprzedzamy, kiedy zbliża się koniec.[2]
2. Daj dzieciom wybór
Bardzo skuteczne są także strategie, które pomagają dzieciom poczuć, że mają wybór co do tego, w jaki sposób i jak długo będą korzystać z technologii.
Można powiedzieć: „wolisz obejrzeć dwie krótkie bajki czy jedną dłuższą?” lub „czy chcesz uruchomić licznik czasu w swojej grze czy wolisz, żebym powiadomił cię, kiedy upłynie twój czas?”
Takie działania mają jeszcze inny wymiar. Ponieważ dzieci wykonują wiele czynności i realizują wiele zadań, w zakresie których nie mogą negocjować (np. pójście do przedszkola, odrobienie lekcji, zapinanie pasów bezpieczeństwa w aucie, mycie zębów), to warto, jeśli to możliwe, dawać im wybór.
3. Zrób coś „na żywo” inspirowanego ekranem
Po upływie ustalonego czasu trzeba wyłączyć bajkę czy grę, a jeśli dziecku jest trudno, skierować jego uwagę na coś innego. Można także wykorzystać zainteresowanie tym, co zajmowało jego uwagę, by płynnie przejść do zajęć niecyfrowych.
Na jakie pomysły wpadają rodzice? Wielu wykorzystuje piosenki z bajki, odtwarzając je czy śpiewając, także wspólnie. Dzieciakom, które są fanami Strażaka Sama czy parowozu Tomka, proponują spacer w okolice remizy strażackiej czy stacji kolejowej lub zabawę klockami czy kolejką. Możliwości jest naprawdę wiele.
Uwaga! Jeśli pomimo zabiegów dziecko reaguje bardzo silnie, wskazana jest rezygnacja z włączania mu bajek czy udostępniania gier na urządzeniach elektronicznych.
1. Three ways to help your child transition off screens and avoid the dreaded 'tech tantrums', medicalxpress.com
2. Skąd się biorą silne emocje u dziecka po wyłączeniu bajek? Odpowiedź psychologa, zdrowie.wprost.pl