Przebarwienia zębów u dzieci
Białe, żółte lub brązowe plamki na zębach nie są przypadłością tylko nastolatków czy dorosłych, czyli osób posiadających zęby stałe. Zdarza się, że przebarwienia pojawiają się na zębach mlecznych i to u naprawdę małych dzieci. Co jest tego przyczyną, no i co zrobić z przebarwieniami?
Objawy przebarwień zębów
Przebarwienia zębów to mniejsze lub większe plamki w różnych kolorach i odcieniach – od kremu, przez żółcie, po brąz. Przebarwienia różnią się nie tylko kolorystyką i jej intensywnością, ale także charakterem. Mogą pojawiać się zarówno na zębach stałych, jak i mlecznych, obejmować fragmenty zębów, jak i całą ich powierzchnię, a problem może dotyczyć tak pojedynczych zębów, jak i całych grup.
Przyczyny przebarwień zębów
Przebarwienia zębów mogą być spowodowane wieloma czynnikami, zarówno wewnątrzustrojowymi, jak i zewnętrznymi. Przyczyną przebarwień zębów u dzieci może być:
- Żółtaczka poporodowa (przebarwienia mają kolor żółty, szary, brązowy, a nawet niebieski i czarny, pojawiają się najczęściej na brzegach siekaczy).
- Choroba hemolityczna noworodków (wywołana konfliktem serologicznym matki i dziecka).
- Jeśli przebarwienie pojawia się na pojedynczym zębie, przyczyną może być uraz, a także zabiegi (np. leczenie) i użyte do niego materiały.
- Przyczyną może być także próchnica (często także tzw. butelkowa, u małych dzieci) lub starszaków, które niedostatecznie dbają o higienę (wówczas pojawiają się białe plamki).
- Jeśli wszystkie zęby są żółte, może to oznaczać zaniedbania higieniczne – powstaje osad lub kamień, które mogą wyglądać jak przebarwienia. Nie mają charakteru trwałego.
- Szkliwo słabe dziedzicznie, ale i szkliwo osłabione, np. przez spożywanie zbyt dużej ilości soków (jabłkowy, winogronowy, pomarańczowy) i słodzonych napojów gazowanych.
- Ponieważ zęby mleczne są wrażliwe i cienkie, często przebarwienia są skutkiem działań bakterii, które atakują zęby mleczne przy dziąsłach (czarny nalot). Ów osad nie wywołuje próchnicy czy chorób przyzębia.
- Fluoroza (zatrucie fluorem) - tzw. szkliwo plamkowe, do którego powstania przyczynia się nadmiar fluoru (np. używanie past lub picie wody o wysokiej zawartości fluoru).
- Leki z zawartością żelaza.
- Antybiotyki tetracyklinowe - wywołują przebarwienia w uzębieniu mlecznym, gdy są przyjmowane przez kobiety w ciąży lub przez dzieci poniżej 7. roku życia. Przebarwienia są wówczas żółte lub czerwonawe, a zmiany można zaobserwować na zębach trzonowych i siekaczach, najczęściej w okolicach szyjek zębowych.
Leczenie przebarwień na zębach u dzieci
Leczenie przebarwień u dzieci nie zawsze jest możliwe. Zależy to od wielu czynników - nie tylko od przyczyny powstania, ale rozległości zmian i tego, czy dotyczą one zębów mlecznych czy stałych.
Jeśli przyczyną przebarwień są zaniedbania higieniczne, a zmiany nie są trwałe, można je usunąć samodzielnie. Wymagana konsultacja stomatologiczna.
Jeśli przyczyną przebarwień są bakterie czy próchnica, dentysta najpewniej zastosuje lapisowanie zębów bądź leczenie, a także pokaże dziecku, jak powinno prawidłowo dbać o zęby, by uniknąć kłopotów w przyszłości.
Najtrudniej usunąć przebarwienia, które powstały wskutek przebytych chorób i przyjmowania leków. Z pewnością niezbędna jest wizyta u stomatologa, a także cierpliwość. Wprawdzie plamki można wybielić, jednak tego zabiegu nie wykonuje się u dzieci, ponieważ trwa jeszcze mineralizacja tkanek zębów. Z zabiegami tego typu najlepiej poczekać do ukończenia mniej więcej 18. roku życia.
Jak zapobiegać powstawaniu przebarwień na zębach
Na powstawanie wielu przebarwień – np. choroba czy zażywanie leków – nie mamy wpływu, ale na te, które powstają wskutek zaniedbań – jak najbardziej.
Dlatego przede wszystkim zaszczepiajmy w dzieciach zdrowe nawyki - uczmy je dbać o higienę jamy ustnej. Ważna jest odpowiednia pasta do zębów dla najmłodszych (powinna zawierać 1450 ppm fluoru) i szczoteczka. Uczulajmy dzieci, by po wieczornym myciu zębów już nie jadły i nie piły (poza wodą) i by nie przesadzały z ilością zjadanych słodyczy.
Bądźmy w stałym kontakcie ze stomatologiem. Chodźmy z dziećmi na kontrole, a ich zęby poddawajmy zalecanym zabiegom (np. lakierowanie).