Już potrafię! - kluczowe umiejętności poznawcze przedszkolaka

Dziecko stopniowo tworzy fundament z umiejętności, na których kiedyś zbuduje swoją przyszłość - wykształcenie, zawód, pasję.Tak jak w rozwoju ruchowym dziecka, również tutaj istnieją pewne „kamienie milowe” – bez osiągnięcia których dalej ani rusz.

Dziecko w wieku przedszkolnym powinno nauczyć się:

• klasyfikowania obiektów – według wielkości, koloru,
• odliczyć do 10 – policzyć palce, autka, klocki,
• sortowania przedmiotów według określonych kategorii: zabawki, zwierzęta, pojazdy, owoce,
• porównywać przedmioty pod względem ich wielkości, wagi i pojemności,
• kończyć rozpoczętą pracę: rysunek, układankę,
• nazywać kilka prostych kształtów – wskazywać je, odnajdywać wśród innych,
• rozumieć ogólną koncepcję czasu – wczoraj – dziś – jutro, rano – południe – wieczór,
• znać dni tygodnia i pory roku,
• wykorzystywać swoje zmysły do poznawania świata.

Jak wspierać opanowanie powyższych umiejętności?

Niektóre umiejętności nabywane są mimochodem, a inne zdobywane z  mniejszym lub większym trudem. Można także wspierać ich opanowanie i doskonalenie. Jak? To oczywiste - poprzez wspólną zabawę!

1.    Przygotuj koszyk z wieloma przedmiotami: mogą to być zwierzątka, autka, koraliki i inne drobiazgi (często zmieniaj jego zawartość). Teraz zaproponuj dziecku podzielenie tego zbioru i posegregowanie go na: zwierzęta/pojazdy/inne. Możecie podzielić pojazdy na ciężarówki i osobowe, zwierzątka na domowe, leśne i afrykańskie. Wybierzecie przedmioty zrobione z metalu, drewna, plastiku. Sprawdźcie doświadczalnie które toną, a które unoszą się na wodzie.

2.    W pudełku z przegródkami umieść dopasowane do dna kawałki papieru w różnych kolorach – dziecko sortuje korale i inne drobiazgi wrzucając je do odpowiednich przegródek.

3.    Wykorzystuj zabawki, które dziecko ma w domu – ubranka lalek można posortować na takie z długim i krótkim rękawem. Autka parkować w garażu w odpowiedniej kolejności (od najmniejszego do największego).

4.    Bawcie się w czasie wykonywania domowych obowiązków: niech dziecko posortuje skarpety (dobierając je przy tym parami!), znajdzie taką samą łyżkę, wskaż gdzie ma kłaść umyte talerze (małe, duże, głębokie, deserowe) i na której półce spodnie.

5.    Oglądaj z dzieckiem rodzinne albumy ze zdjęciami i wyjaśniaj o jakiej porze dnia zdjęcie zostało zrobione (jeśli jest taka możliwość) i jaka jest na nim pora roku oraz skąd to wiadomo. Pokazuj, kto jest starszy, a kto młodszy, kto stoi bliżej, a kto dalej.

6.    Kup dziecku kalendarz – taki z 12 kartkami. Na początku roku podpiszcie (a jeszcze lepiej umieśćcie naklejki) na ważnych datach: urodzinach, imieninach, rocznicach. W trakcie tego planowania tłumacz dziecku jaki to dzień tygodnia, miesiąc i jaka pora roku. Przypominaj kiedy trzeba obrócić kartkę, przy tej okazji opowiedz, co się wydarzy w tym miesiącu.

7.    Szukajcie znaków zmieniających się pór roku – kwiatów, opadłych liści, lodu na kałużach, sprawdzajcie które ptaki odlatują, a które żywią się w przydomowym karmniku.

8.    Organizuj wycieczki i wyjścia w miejsca, gdzie dziecko może odkrywać nowe rzeczy: ZOO, oceanarium, muzeum (szczególnie takie z interaktywnymi wystawami dla dzieci), ogród doświadczeń itp.

9.    Liczcie to, co was otacza – poczynając od palców, przez auta na parkingu, ptaki na drzewie, kredki w pudełku, po ilość łap psa. Z czasem stawiaj przed dzieckiem trudniejsze zadania: na kartonikach napisz cyfry od 0 do 9 oraz liczbę 10, do miseczki nasyp garść fasolek, a dziecko niech ułoży odpowiednią ilość fasolek obok kartoników. Przygotuj baloniki w dwóch kolorach i każdą parę wypełnij odpowiednią liczbą fasolek – dziecko ma za zadanie dotykiem zbadać ile fasolek zawiera balonik i odpowiednio dobrać do niego parę.

10.    Obrysowujcie różne przedmioty i nazywajcie figury geometryczne. Korzystając z klocków (walec, sześcian, graniastosłup o podstawie trójkąta, pięciokąta) rysujcie historyjki obrazkowe z kształtami w rolach głównych. Z filcu wytnij odpowiednie kształty i niech dziecko układa z nich różne obrazki. Świetnie tez sprawdzają się wszelkie gotowe mozaiki.

11.    Organizuj „brudną i mokrą” zabawę: masy plastyczne, glina, piaskolina, taca z piaskiem i inne takie wynalazki bardzo śmiecą, ale dają dziecku wiele doświadczeń sensorycznych. W misce z wodą lub wannie pozwalaj przelewać wodę pomiędzy różnymi pojemnikami (dobrze, gdyby miały nie tylko okrągłe dno). Pozwalaj przesypywać mąkę, kaszę, ryż, fasolę.

12.    Bawcie się w zgadywanki z zawiązanym oczami – podajesz dziecku dwa przedmioty i prosisz o odgadnięcie: który jest cięższy, który ładnie pachnie, który ma kwaśny smak, co wydaje głośny dźwięk, itd.